اولویت نیکی به مادر

شهر ضحاک مجموعه خرابه‌ های شهر باستانی در ولایت بامیان و یکی از نشانه‌‌ های تاریخی شاهنامه است که قرار شواهد تاریخی در سال ۶۱۷ هجری قمری توسط ارتش چنگیز با خاک یکسان گردیده است.شهر ضحاک که به نام شهر سرخ نیز شناخته می ‌شود، مجموعه‌ وسیعی از ویرانه بناهای تاریخی است که بر تپه‌ سرخ رنگی مشرف به نقطه استراتیژیک، در محل ورودی شرقی وادی بامیان و در قسمت جنوب غربی شش ‌پل واقع شده است. روزگاری شهرضحاک، چهار راه ارتباطی دنیای قدیم بود و راه ‌های تجاری از این محل می ‌گذشتند، که جنوب را به هندوستان، شرق را به ایران و شمال را به سلسله کوه‌ های هندوکش و دریای آمو وصل می ‌کرد.از دیوارهای این شهر، برج ‌های متعدد و راه ‌های پیچ و خم آن که تا هنوز قابل مشاهده است، فهمیده می ‌شود که در زمان آبادی خویش از شکوه، رونق و استحکامات دفاعی مهمی برخوردار بوده است.در برخی از قسمت ‌های باقی مانده این شهر، آثاری از دوره‌ های تاریخیِ، ترک ‌های یفتلی یا هون ‌های سفید از قرن ‌های چهارم تا نهم میلادی، سده‌ های اولیه اسلامی از قرن‌ های دهم تا سیزدهم میلادی و تیموری‌ ها از قرن پانزدهم تا شانزدهم میلادی به چشم می خورد.اصل نام این شهر در نخستین سال ‌ها مشخص نیست؛ هرچند افسانه شاه ماردوش، به نام ضحاک در ادبیات دری آمده و مردم عوام نیز عقیده دارند که اینجا پایتخت ضحاک ماردوش بوده، چون او این شهر را ساخته است.استاد احمد علی کهزاد در کتاب افغانستان در شاهنامه نوشته است: در اثر حفریات، کوزه‌ هایی با مارک صورت برخی از ترک ‌شاهان غربی هم پدیدار شده که مقارن ساسانی‌ ها از ماورای آمو به خاک‌ های باختر سرازیر شده‌ اند.از طرفی هم افواهات و قصه‌ های عامیانه در بین مردم وجود دارد که بنیان‌ گذار این شهر یکی از شاهان مقتدر , ...ادامه مطلب

شهر ضحاک مجموعه خرابه‌ های شهر باستانی در ولایت بامیان و یکی از نشانه‌‌ های تاریخی شاهنامه است که قرار شواهد تاریخی در سال ۶۱۷ هجری قمری توسط ارتش چنگیز با خاک یکسان گردیده است.شهر ضحاک که به نام شهر سرخ نیز شناخته می ‌شود، مجموعه‌ وسیعی از ویرانه بناهای تاریخی است که بر تپه‌ سرخ رنگی مشرف به نقطه استراتیژیک، در محل ورودی شرقی وادی بامیان و در قسمت جنوب غربی شش ‌پل واقع شده است. روزگاری شهرضحاک، چهار راه ارتباطی دنیای قدیم بود و راه ‌های تجاری از این محل می ‌گذشتند، که جنوب را به هندوستان، شرق را به ایران و شمال را به سلسله کوه‌ های هندوکش و دریای آمو وصل می ‌کرد.از دیوارهای این شهر، برج ‌های متعدد و راه ‌های پیچ و خم آن که تا هنوز قابل مشاهده است، فهمیده می ‌شود که در زمان آبادی خویش از شکوه، رونق و استحکامات دفاعی مهمی برخوردار بوده است.در برخی از قسمت ‌های باقی مانده این شهر، آثاری از دوره‌ های تاریخیِ، ترک ‌های یفتلی یا هون ‌های سفید از قرن ‌های چهارم تا نهم میلادی، سده‌ های اولیه اسلامی از قرن‌ های دهم تا سیزدهم میلادی و تیموری‌ ها از قرن پانزدهم تا شانزدهم میلادی به چشم می خورد.اصل نام این شهر در نخستین سال ‌ها مشخص نیست؛ هرچند افسانه شاه ماردوش، به نام ضحاک در ادبیات دری آمده و مردم عوام نیز عقیده دارند که اینجا پایتخت ضحاک ماردوش بوده، چون او این شهر را ساخته است.استاد احمد علی کهزاد در کتاب افغانستان در شاهنامه نوشته است: در اثر حفریات، کوزه‌ هایی با مارک صورت برخی از ترک ‌شاهان غربی هم پدیدار شده که مقارن ساسانی‌ ها از ماورای آمو به خاک‌ های باختر سرازیر شده‌ اند. چنگیز تنها حصاراز طرفی هم افواهات و قصه‌ های عامیانه در بین مردم وجود دارد که بنیان‌ گذار این شهر یکی, ...ادامه مطلب

خاطره‌ نگاری از عام ترین و صمیمانه ترین روش ها برای منتقل کردن حس به وسیلۀ نوشتن است و هر فردی میتواند با رعایت اصولِ ساده و قواعدِ اندک، به ساده ترین شكل، رویداد های مهم زندگی خود را ثبت نموده و خاطرات خوب و بد زندگی خود را ماندگار سازد.خاطره ‌نگاری‌ پایبند هیچ ‌یک‌ از صور بیان‌ ادبی‌ نبوده و نویسنده از هر شیوه‌ و ابزاری‌ که‌ در دسترس‌ داشته برای‌ روایت‌ دیده ‌ها و شنیده ‌ها و بیان‌ داستان‌ زندگی‌ و شرح حالات‌ درونیِ خویش‌ سود جسته است. بدین‌ سبب‌ به‌ دشواری‌ میتوان‌ شکلی‌ از صور ادبی‌ و نوشتاری‌ را در گنجینه تاریخ یافت که خاطره ‌نگاری‌ در قالب‌ آن‌ نیامده‌ باشد. ازهمین‌ رو خاطرات‌ گذشته مردم ما را باید درلابلای‌ سنگ ‌نوشته ‌های‌ پادشاهان‌ هخامنشی‌ و ساسانی‌، در آثار وقایع‌ دربار شاهان‌ و ‌خاطرات‌ اهل‌ دیوان‌ و در گنجینه‌ پهناور ادب‌ جستجو کرد. خاطره ‌نگاری‌، ابتدا در تمدن‌ باستانی‌ مصر پدید آمده و آنگاه‌ در تمدن‌ های‌ کلدانی‌ و آثوری‌ رونق‌ گرفت‌ و درعصر هخامنشی‌ وارد مرحله‌‌ تازه‌ شد. ‌مجموعه‌ بزرگِ خاطره ‌نگاری‌ در کتیبه ‌های‌ معابد آثوری‌ بر جای‌ مانده‌ است‌. تحول‌ عمده ‌ای‌ که‌ آثوریان‌ پدید آوردند آن‌ بود که‌ منشیان‌ درباری‌، در کتیبه ‌نگاری‌ بناهای‌ تاریخی‌، از تعارفات‌ متداول‌ در باره‌ اهدای‌ بنا از سوی‌ پادشاهان‌ کاستند و به‌ جای‌ آن‌ به‌ نوشتن وقایعِ‌‌ اعمال‌ و آثار آنان‌ پرداختند. این‌ ابداع‌ سرآغاز واقعه ‌نگاری‌ درباری‌ و خاطره ‌نگاری‌ شاهانه‌ شد که‌ درعهد هخامنشی‌ و ساسانی‌ در میان‌ شاهزاده گان‌ یونانی‌ تداوم‌ یافت‌ و با خاطرات‌ امپراطور روم‌، در تاریخ‌ غرب‌ شهرت‌ گرفت.‌مجموعه دیگر‌ خاطره ‌نگاری‌ درعهد باستان‌، که‌ از نظر تاریخ‌‌ نیز اهمیت‌ دارد، خاطرات‌ افسان, ...ادامه مطلب

ده افغانان یکی از محلات تاریخی و قدیمی شهر کابل است. این محل در پهلوی سایر مناطق کهن کابل دارای پیشینه و تاریخ دیرینی می باشد. این ساحه از طرف شمال به شهرآرا وبینی نیزار، از طرف شرق به شهرنو، از طرف غرب به کوه آسمایی و از طرف جنوب به جوی شیر و کوچه اندرابی شهر کابل احاطه شده است. از این محل در بابرنامه، یا کتاب خاطرات ظهیرالدین محمد بابر نیز یاد شده است. در صد سال اخیر این محل ارزش بیشتر کسب نمود به خصوص خانواده امان الله خان در این ساحه می زیست و در سال ۱۲۹۹ شمسی حین توزیع تذکره شاه هدایت داد تامحل سکونت او را ده افغانان کابل بنویسند. چرا منزل شخصی خودش قبلا در گردان سرای ده افغانان کابل بود و بعد ها آنجا را به محمود طرزی سپرد. شایان ذکر است که ساحه قصر استور، ارگ، بوستان سرا، گردان سرا یا پارک زرنگار فعلی و گلستان سرا همه از املاک ده افغانان بودند. در گذشته ها که شهر کابل آب فراوانی داشت از این محل رودخانه ای پاک و شفافی به نام نهر ده افغانان سرازیر میشد که مردم استفاده خیلی خوبی از آن می نمودند. محمود طرزی روزنامه ‌نگار، سیاست ‌مدار و روشنفکر افغان از 1285 تا 1296 هجری شمسی در ده افغانان کابل سکونت داشت.قابل یادآوری است که تعدادی از کارمندان دولت چون: محمد عمر وردک وزیر داخله و ریس شورا در زمان سلطنت محمد ظاهر شاه، عبدالله یفتلی معاون وزارت خارجه، غلام رسول خان پرماچ، عبدالقدیر وزیر داخله زمان سردار محمد داوود، صباح الدین کشککی، و ده ها دکتور مجرب و دانشمندان و شعرا در این ساحه زیست داشتند. دو کانون با صفای علم و دانش به نام های "قاری عبدالله" و "عینو" مراکز آموزش و پرورش اطفال و نوجوانان این محل را تشکیل میدهد.امروز پارک زرنگار که بخشی از محله ده افغانان کابل به ش, ...ادامه مطلب

ابوزید عبدالرحمن بن محمد بن خلدون حَضرَمی معروف به ابن خلدون تاریخ‌ نگار و جامعه‌ شناس مشهور عرب بود که در سال ۷۳۲ ه‍جری قمری در کشور تونس به دنیا آمد. خانوادهٔ او از اعراب جنوبی عربستان بودند که پس از پیروزی مسلمانان بر مردم اسپانیا وارد این کشور شدند و تا زمانی که بین آن‌ها و مسیحیان اختلافی پیش آمد در این کشور بودند و پس از آن به سمت تونس حرکت کردند و در آنجا ساکن شدند. در دوران کودکی ابن خلدون، بزرگان دینی که از اسپانیا به تونس سفر می ‌کردند در خانهٔ آنها توقف می‌ کردند و همین امر باعث شد ابن خلدون از کودکی و به وسیلهٔ این افراد قرآن، فقه، تصوف، اخلاق، کلام، مردم‌ شناسی، جامعه ‌شناسی، نجوم، اقتصاد، تاریخ، هندسه، جبر، حساب، لغت، فلاحت، طلسمات، شعر، آداب و تعلیم، منطق، ریاضی، فلسفه، سیاست، منشی ‌گری و کارهای مربوط به حکومت را بیاموزد.محمد بن ابراهیم الآبیلی، یکی از بزرگان عصر خود بود که ابن خلدون حدود پنج سال نزد او به تحصیل پرداخت. آبیلی فردی بود که ابن خلدون را با آثار ابن رشد، ابن سینا و آثار جدید فلسفی قلمرو اسلامی آشنا ساخت. اولین اثر او در مورد تاریخ عمومی جهان تا زمان خودش است که در بین سال های ۷۷۸ تا ۷۸۳ هجری قمری نوشته شده است و اندیشه‌ های فلسفی وی در روش ‌شناسی این اثر به‌ خوبی مشخص شده ‌است. ابن خلدون کتابی هم اندر اخبار عرب و عجم نوشته است که از مقدمه زیبای آن ابعاد و عمق دانش وی مشخص می شود.ابن خلدون فعالیت‌های سیاسی خودش را از دربار ابوعنیان حاکم مرینی شروع کرد و سرانجام به جرم توطئه علیه حاکم مذکور دستگیر و زندانی شد. مدتی بعد در توطئه‌ای که پسرعموی ابوعنیان ترتیب داده ‌بود شرکت کرد، اما موفق نشد مقام در شایسته ی کسب کند. پس از آن به شهر قرناطه رفت، چرا ک, ...ادامه مطلب

صنعت سفالگری و کلالی یکی از بخش های دیرینه در فرهنگ و داشته های تاریخی مردم ماست که از گذشته های دور مورد توجه خاص افراد و اشخاص، به ویژه جهانگردان خارجی قرار داشته است.ساختن ظروف سفالی اکثراً با یک نوع گل مخصوص صورت می گیرد، و به ظرف ساخته شده از این طریق ظروف سفالی می گویند. ظروف سفالی انواع و اقسام مختلفی دارد. از مشهورترین آنها میتوان به کاسه، پیاله، کوزه، صراحی، گلدان، دیگ، خم و برخی دیگر اشاره کرد. ناگفته نباید گذاشت که قبل از رواج ظروف شیشه ی ظروف سفالی رایج‌ ترین مظروفات بشر بودند. انسان‌های اولیه از آن زمان که به فکر ذخیره آب و غذا افتادند و به خاصیت چسبندگی و شکل ‌گیری گِل مخصوص کُلالی پی بردند ظرف‌های سفالی را به شکل ‌های گوناگون ساختند.ساختن ظروف سفالی از زمان زندگی انسانها در دشت و صحرا آغاز گردیده وبا شکل گیری آبادی های نسبتاً بزرگ، همچنان به عنوان جزء از وسایل زندگی انسان ها باقی مانده است. با گذشت زمان و گسترش زندگی، این صنعت تکامل یافته و انسان‌ های مستعد، سفالگری را به عنوان شغلی برای خود برگزیدند. سفالگر ها با فکر خلاق و دست‌های هنرآفرین شان روی ظرف‌ های گِلی نقش و نگارهایی کشیدند و آن‌ ها را با رنگ‌ های گوناگون آراستند.ظروف سفالی معمولاً برای نگهداری آب و مواد غذایی ساخته شده و در گذشته ها کاربرد گسترده ای داشته ‌است. ظروف سفالی طوری که تجربه نشان داده خاصیت فاسد نشدنی دارد و از نگاه صحی هم بیشتر توجه مردم را به خود جلب نموده است.زمان آغاز و پیدایش خطوط و نقاشی های برروی ظروف سفالی چندان روشن و آشکار نیست ولی آثار به دست آمده از هزاره های ۵ و ۶ پیش از میلاد میتواند به عنوان نشانه های روشنی از پیشینه این هنر و صنعت باستانی به شمار آید.واقع گرایی ان, ...ادامه مطلب

شهرآرا یکی از قدیمی ترین محلات شهر کابل است که حدود پنجصد سال عمر دارد. کابل قدیم درحقیقت دارای باغستان های فراوانی از گُل ها و اشجار مثمر و غیر مثمر بوده است. این شهر با زیبایی های خاصی که داشته توجه شاهان و سلاطین بسیاری را به خود جلب نموده و هر یک خواسته اند پایتخت حکمروایی شان در این شهر باشد. شهرآرا و جهان آرا دو باغ بزرگ و با شکوهی بودند که در زمان سلطنت ظهیرالدین محمد بابر بنیانگذار سلسله گورگانیان هند در شهر کابل اعمار گردیده بود و اینک بخش کوچکی از آن در محدود باغی به نام باغ بابر باقی مانده است. شهرآراء قدیم در حقیقت از کنار پل آرتل آغاز می گردید و تا بره کی شهرآرا ادامه داشت.این باغ زیبا را ظهیرالدین محمد بابر، در سده دهم هجری به نام شهرآرا، دخترش بنا نهاده بود. پس از حکمروایی بابر برای چندین سده نامی از این باغ برده نمی شد تا اینکه امیرعبدالرحمن خان در اواخر سده دوازدهم هجری خورشیدی آن را بازسازی نمود و برای پذیرایی مهمانان خاص خود اختصاص داد. در گوشه ای از این باغ، برج با شکوهی قرار داشت که مردم آن را به عنوان یکی از اماکن تاریخی کشور می شناسند. سال های قبل در کنار این بنای تاریخی دو برج استحکامی متوسط و یک برج کوچک دیگری نیز وجود داشت که کار معماران زبردست و ماهرِ آن سال ها را مجسم می ساخت.امیر عبدالرحمن در سفری که به صفحات شمال کشور داشت، از دیدن باغ جهان نمای تاشقرغان که توسط معماران ورزیده قندهاری در عهد سلطنت تیمورشاه درانی اعمار گردیده بود، شگفت زده شده معماران قندهاری را به کابل آورده و طرح چندین ساختمان، چون: قصر باغ بالا، باغ مهمان خانه، ولایت کابل، تعمیر ارگ و قصر شهرآرا و غیره را بنا نهاد.این قصر باشکوه که اکنون به نام برج شهرآراء مسمی میباشد در زمان, ...ادامه مطلب

ترجمه برگردان اثری است که قبلاً در یکی از زبان های دیگر آفريده شده است، یا به سخن دیگر ترجمه کار بسيار دقيق فنی در انتقال يک اثر آفريده شده می باشد. ترجمه در زبان فارسی دری قدمتی طولانی دارد و مقوله ای دیر پاست، برخی آغاز ترجمه در زبان ما را مربوط ب, ...ادامه مطلب

افغانستان, در میان کشورهای منطقه در بخش فعالیت های پستی از پیشینه, کهن تاریخی, برخوردار بوده و مردمان این سرزمین از گذشته های دور خدمات پستی را مورد کاربرد قرار داده اند. تاریخ گواه براین است که همیشه قا, ...ادامه مطلب