اولویت نیکی به مادر

ابوالمعانی میرزاعبدالقادر بیدل فرزند عبدالخالق خان شاعر بزرگ زبان دری اصلاً از قوم برلاس و از ترکان چغتایی است و سلسله نصبش به امیر تیمور گورگانی میرسد.بیدل به سال 1054 هجری در اعظم آباد پتنه دیده به جهان هستی گشوده و در چهارم صفر سال 1133 در شهر دهلی کشور هندوستان زندگی را بدرود گفت و بنابر وصیت خودش در صحن خانه ای که در آن می زیست به خاک سپرده شد.در اشعار بیدل مفاهیم عمیق عرفانی، فلسفی، اجتماعی، سیاسی بی شماری وجود دارد که او این مفاهیم ارزشمند را هنرمندانه و بسیار زیبا به نمایش گذاشته وتحسین مخاطبین خود را برانگیخته است.بیدل قدرت شگفت انگیز در ایجاد تصویرهای ذهنی شگرف داشت و با قدرت بیان بالا، آن تصاویر را در قالب اشعار دل انگیز عرفانی به بیان نشسته است. در اشعار بیدل مفاهیم عمیق عرفانی، فلسفی، اجتماعی و سیاسی بی شماری وجود دارد که او این مفاهیم ارزشمند را هنرمندانه و بسیار زیبا به نمایش گذاشته و تحسین مخاطبین خود را برانگیخته است.آیینه به بر، غافل ازآن جلوه دمیدیم جزما نتوان یافت کسی را بتر ازماعرفان بیدل عرفانی آمیخته با اندیشه های فلسفی است. دشواری زبان پر رمز و راز صوفیانه و اندیشه های به هم آمیخته فلسفی وقتی با تخیلات و زبان راز گونه بیدل پیوند می یابند کلام دشوار و دیریاب را خلق می کند. بیدل جنون انشایی است که سخنش جز انشای تحیر نیست و از میان گفته و ناگفته ها حدیث نگفتن را برگزیده است:با هیچ کس حدیث نگفتن نگفته ام در گوش خویش گفته ام و من نگفته امدر شعر بیدل ایده های بلند ناب وزلال عرفانی، درقالب استعارات، و کنایات وهنرنمایی های حیرت آور وخیال ‌پردازی و نوآوری های تازه و بکر به گونه ای نمایش داده شده است که مخاطب را به شگفت وامیدارد.حیرت آهنگم، که می فهمد زبان راز, ...ادامه مطلب

جریده سراج الاخبار برای نخستین بار به تاریخ 22 جدی سال 1285 هجری شمسی درزمان امیر حبیب الله خان به مدیریت وسردبیری عبدالرئوف قندهاری تأسیس و منتشر گردید ولی متأسفانه پس از نخستین شماره به دلیل مداخله انگلیس ها از نشر بازماند. نشریه مذکور پس از توقف حدود شش سال برای بار دوم در شانزدهم میزان سال 1290 هجری شمسی با تغییر نام سراج الاخبار افغانیه اقبال چاپ یافت، که مسئولیت آن را محمود طرزی برعهده داشت. نشر بار دوم این جریده هشت سال پس از فعالیت، به دلیل شورش و حمله گروهی برجان امیر دوباره متوقف گردید. جریده سراج الاخبار هر پانزده روز یک بار در شانزده صفحه با تصاویر مختلف مربوط به افغانستان به نشر می رسید.با انتشار جریده سراج الاخبار راه مطبوعات مدرن در افغانستان گشوده شد. پژوهشگران به اتفاق آراء اهمیت و ارزش تاریخی این جریده را مرهون مدیر مسؤل آن آقای محمود طرزی می دانند. محمود طرزی پس از بیست و پنج سال تحصیل و زندگی در کشور های ترکیه و سوریه، در برگشت به کشور جریده سراج الاخبار را برای رساندن پیام ها و نظریات اصلاح طلبانه و ترقی خواهانه خود راه انداخت. این نشریه به مرور زمان به بستر افکار ملی گرایانه آن زمان که خودِ طرزی هم معتقد به آن بود، تبدیل گردید. نشر جریده سراج الاخبار برای مردم ما که هیچ آشنایی در این مورد نداشتند دریچه باز برای شناخت دنیا و شناختن خودشان گردید. نشریه مذکور به زودی از میان ملی گرایان آزادیخواه و اصلاح طلبان، همکارانی یافت و اولین حلقۀ روزنامه نگاران افغان به دور آن شکل گرفت.عبدالهادی خان داوی، عبدالرحمان لودین، تاج محمد پغمانی، فیض محمد ناصری، مولوی عبدالرب و شماری دیگر از جمله روزنامه نگاران عمده این جریده بودند. جریده سراج الاخبار علم و تکنولوژی را ی, ...ادامه مطلب

امیرعلی شیر نوایی شاعر، ادیب، نویسنده، سیاستمدار، شخصیت معروف و شناخته شده جهانی به سال ۸۴۴ هجری قمری در ولایت هرات، در یک خانواده متدین و آگاه چشم به جهان گشود. در چهار سالگی تحصیلات ابتدایی خویش را آغاز نموده و همزمان به شعر گویی نیز آغاز کرد. نوایی به زبان های ترکی و دری، اشعار و داستانهای زیادی را به رشته تحریر در آورد است. او در نوشته هایش مردم را به نیکی، راستی، تقوا و آموزش و پرورش فراخوانده است. یکی از آثار گرانقدر علی شیر نوایی کلیات خمسه وی است. او در آثار و اشعار ترکی اش �نوایی� و در نوشته های خود به زبان دری �فانی� تخلص کرده است. این شاعر، نویسنده و سیاستمدار مبتکر و با تدبیر کشور در عین حال برادر رضاعی سلطان حسین بایقرا نیز بود و در پست های حساس دولتی ایفای وظیفه نمود و به مقام های عالی نایل گردید.نوایی تلاش های پیگیر و مساعی خستگی ناپذیری را جهت تقویت و استحکام حکومت سلطان حسین بایقرا به خرج داد و در این زمینه موفقیت های چشم گیری را نیز نصیب گردید. بدون شک میتوان گفت که این شخصیت برجسته فرهنگی و وزیر دانشمند در آبادانی و شکوفایی کشور نقش عمده و قابل ملاحظه ای داشته است. امیرعلی شیر نوایی کتابهای زیادی از خود به ارمغان گذاشته است که مهمترین آنها کتاب خمسه اوست که مشتمل بر پنج مثنوی می باشد. بخش اول خمسه را تحیة الابرار تشکیل میدهد که بیشتر درباره اخلاق و تصوف اسلامی است و چهار بخش دیگر آن داستانها و افسانه های منظومی است که به سبک امیرخسرو دهلوی و نظامی گنجوی سروده شده و از مفهوم و محتوایی عالی برخوردار می باشد.اثر ارزشمند دیگر نوایی کتاب خزاین المعانی اوست که حاوی پنجاه و پنج هزار بیت می باشد. همین گونه نوایی کتابی هم به زبان دری نگاشته است که متجاوز از دوازده, ...ادامه مطلب

مولانا جلال الدین محمد بلخی یکی از نام های برجسته در شعر و ادب دری و یکی از مشایخ معروف عرفان و تصوف اسلامی است. مولانا در سال 586 خورشیدی در شهر باستانی بلخ افغانستان چشم به جهان هستی گشود. در کودکی شروع به آموزش زبان دری كرد و بعدها آن را زبان شعر, ...ادامه مطلب

امیرعلی شیر نوایی شاعر، ادیب، نویسنده، سیاستمدار، شخصیت معروف و شناخته شده جهانی روز سه شنبه ۲۰ دلو سال ۸۱۹ خورشیدی در ولایت هرات، در یک خانواده متدین و آگاه چشم به جهان گشود. در چهار سالگی تحصیلات ابتدایی خویش را آغاز نموده و همزمان به شعر گویی نیز, ...ادامه مطلب

استاد محمد ابراهیم صفا شاعر، روزنامه نگار، مترجم، متفکر ویکی ازمردان آزادیخواه کشور به سال 1286 خورشیدی درخانه مرد روشنفکری به نام محمد صفرخان دیده به جهان هستی گشود.پدرش امین الاطلاعات امیر حبیب الله, ...ادامه مطلب

مولانا جلال الدین محمد بلخی یکی از نامهای برجسته در شعر و ادب دری و یکی از مشایخ معروف عرفان و تصوف اسلامی است. مولانا در سال 586 خورشیدی در شهر باستانی بلخ افغانستان چشم به جهان هستی گشود، در کودکی ش, ...ادامه مطلب

میرغلام محمد غبار فرزند میرمحبوب خان در سال ۱۲۷۶ خورشیدی در منطقه "دروازه لاهوری" شهر کابل در یکی از خانواده های روشنفکر وسرشناس دیده به جهان هستی گشود. با سپری نمودن دوران طفولیت، به فراگیری علم و دا, ...ادامه مطلب

امیرعلی شیر نوایی شاعر، ادیب، نویسنده و سیاستمدار معروف و شناخته شده کشور به تاریخ ۲۰ دلو سال ۸۱۹ خورشیدی در ولایت هرات در یک خانواده متدین و آگاه چشم به جهان هستی گشود. علی شیر نوایی در چهار سالگی تح, ...ادامه مطلب

پنج سال از مرگ آواز خوان محبوب، ترانه سرای بی بدیل آهنگ های حماسی و آهنگساز موفق کشور روانشاد مسحورجمال, سپری شد ولی جایگاه اوهمچنان درعرصه هنر موسیقی به ویژه آهنگ های میهنی و حماسی افغانی تهی ست. روان, ...ادامه مطلب

چهارم صفر مطابق دوازدهم میزان سال روان مصاف بود به سیصد وهشتمین, سال وفات ابوالمعانی میرزا عبدالقادر بیدل که به همین مناسبت هفته گذشته محفل عرس این شاعرِ عارف و بزرگمرد والامقام زبان و ادب دری به اشترا, ...ادامه مطلب

نزدهم عقرب سال روان مصادف بود به چهارمین, سال وفات هنرمند خوب و خوش آواز کشور روانشاد استاد, مومن خان بیلتون,، صدای که روح و روان علاقمندان موسیقی محلی کشور را به نوازش می گرفت و شادی خاطر هنر دوستان را , ...ادامه مطلب

آواز خوان محبوب وخوش صدای کشور روانشاد بازگل بدخشی به سال ۱۲۸۱ خورشیدی در یکی از روستا های ولسوالی کشم ولایت بدخشان دیده به جهان هستی گشود. در کودکی آنگاهی که میان دره ‌های سبز ولایت بدخشان به چوپانی , ...ادامه مطلب

عبدالرحیم ساربان از نخستین آواز خوانان آماتور کشور ماست که بنابر علاقمندی خاص خودش به هنر، نخست به فعالیت های هنری درعرصه تئاتر و سپس به هنر موسیقی گام نهاد. این هنرمند خوب با اجرای اولین آهنگ هایش به, ...ادامه مطلب

نزدهم عقرب سال روان مصادف بود به سومین سال وفات هنرمند خوب و خوش آواز کشور روانشاد استاد مومن خان بیلتون، صدای که روح و روان علاقمندان موسیقی محلی کشور را به نوازش می گرفت و شادی خاطر هنر دوستان را فر, ...ادامه مطلب