درگرامیداشت ازچهل و دمین سال وفات میرغلام محمد غبار

میرغلام محمد غبار فرزند میرمحبوب خان در سال ۱۲۷۶ خورشیدی در منطقه "دروازه لاهوری" شهر کابل در یکی از خانواده های روشنفکر وسرشناس دیده به جهان هستی گشود. با سپری نمودن دوران طفولیت، به فراگیری علم و دانش پرداخت و آموزش های ابتدایی را در نزد خانواده اش فرار گرفت. ایام نوجوانی او با نهضت مشروطه خواهی اول و آغاز نهضت استقلال طلبی دوران شاه امان الله خان همراه بود.

آقای غبار از چهره های برجسته روشنفکری در یک سده اخیر افغانستان است که بیشتر عمر خود را در راه ایجاد فضای باز سیاسی سپری کرد. بیشتر اعضای خانواده غبار، کارمندان ارشد دولتی بودند و خود او هم از دوران جوانی جزو کارمندان دولت شد.

روانشاد غلام محمد غبار درسال ۱۲۹۶ خورشیدی به عنوان نخستین وظیفه دولتی در گمرک کابل تقرر حاصل نمود و دو سال بعد هم کارمند کوتوالی کابل شد. او در اواخر سلطنت امیر حبیب الله خان به جنبش جوانان افغان پیوست و همزمان با آن به مطالعه در تاریخ و مسایل اجتماعی پرداخت و هنوز چند سالی نگذشته بود که یکی از صاحب نظران مطرح افغانستان در زمینه تاریخ شد. در سال ۱۳۰۰ خورشیدی هنگامی که شجاع الدوله حاکم هرات شد، غبار درهمکاری با وی به عنوان یکی از اعضای ارشد ریاست تنظیمیه هرات توظیف گردید. در سال ۱۳۰۳ خورشیدی به صفت نماینده بازرگانی دولت امانیه در مسکو گماشته شد و در نزدهم سرطان همان سال به عنوان منشی سفارت افغانستان در کشور فرانسه تقرر حاصل نمود و در سال ۱۳۱۰ خورشیدی به حیث سر منشی سفارت افغانستان در شهر برلین آلمان اشغال وظیفه کرد.

روانشاد غلام محمد غبار از بنیانگذاران انجمن ادبی کابل بود که به همراه کسانی چون محمد انور بسمل، قاری عبدالله، عبدالحق بیتاب، سرور جویا، عبدالعلی مستغنی و تعدادی دیگر این انجمن را بنیاد گذاشت.

هنوز یک سال از تأسیس انجمن ادبی کابل نگذشته بود که همراه با شماری از روشنفکرانی چون: سرور جویا، عبدالغفارخان سرحددار، محمد ابراهیم صفا، عبدالعزیزخان قندهاری و چند نفر دیگر به دلایل سیاسی بازداشت گردیده و مدت چهار سال زندانی شد.

درسال ۱۳۱۸ در زمان تبعید به قندهار کتاب "احمد شاه بابا" را تالیف کرد و در سال ۱۳۲۰ بعد از بازگشت به کابل، به عضویت انجمن تاریخ در آمد و بعد از آن مدتی مدیر مسئول روزنامه انیس شد. پس از آن به فعالیت های نویسندگی روی آورد و تا سال های واپسین حیاتش، آثار زیادی را تالیف کرد که کتاب "افغانستان در مسیر تاریخ" از آن جمله می باشد.

میر غلام محمد غبار در اواخر عمر به زخم معده مبتلا شد و برای معالجه به کشور آلمان رفت و در یکی از بیمارستان های شهر برلین بستری شد و سر انجام پس از یک عملیات جراحی به تاریخ شانزدهم دلو سال ۱۳۵۶ خورشیدی جهان فانی را وادع نموده و به جاودانگان پیوست. روحش شاد و یادش گرامی باد!